ŚDS Promyk i Radość Życia - Co oferuje Środowiskowy Dom Samopomocy

Nadrzędnym celem działalności naszego Domu jest podnoszenie jakości życia i zapewnienie oparcia społecznego osobom mającym trudności z kształtowaniem swoich stosunków z otoczeniem. Polega to przede wszystkim na podtrzymywaniu i rozwijaniu umiejętności niezbędnych do samodzielnego życia. Oparcie to w szczególności dotyczy partnerskiej rady i pomocy w sprawach związanych ze współżyciem społecznym, gospodarowaniem pieniędzmi, załatwianiem spraw poza domem, wykonywaniem różnych zajęć i prac, aktywnym spędzaniem wolnego czasu, motywowaniem do pracy przez wykorzystanie posiadanych umiejętności, utrzymaniem kontaktów z rodziną i przyjaciółmi. Wszystkim tym działaniom przyświeca myśl, by utrzymać użytkowników Domu w ich środowisku społecznym i rodzinnym. Proponowany przez Środowiskowy Dom Samopomocy program wspierająco-rehabilitacyjny ma pomagać użytkownikom w rozwijaniu jak największego stopnia ich autonomii oraz wspierać środowisko rodzinne.Reasumując powyższe zasady można powiedzieć, że celem rehabilitacji w ŚDS „Promyk” oraz „Radość Życia” jest: kształtowanie motywacji do akceptowanych przez otoczenie zachowań, wyrabianie nawyków celowej aktywności, trening w sposobie życia zbliżonym do zwyczajowych norm.

Postępowanie wspierająco-rehabilitacyjne realizowane przez ŚDS „Promyk” obejmuje:

1. Treningi

• Trening samodzielności tj. samoobsługi i zaradności życiowej. Trening ten obejmuje podtrzymanie i rozwijanie u osób z zaburzeniami psychicznymi oraz u osób z niepełnosprawnością intelektualną umiejętności niezbędnych do samodzielnego życia poprzez udział w następujących indywidualnych i grupowych treningach:
  • trening higieny – mający na celu wyrabianie nawyków w dziedzinie utrzymanie higieny osobistej i otoczenia, dbanie o higienę poszczególnych części ciała, pranie i prasowanie bielizny osobistej, dbanie o wygląd zewnętrzny
  • trening kulinarny – mający na celu robienie zakupów, przyrządzanie prostych potraw, wyrobienie umiejętności prawidłowego żywienia i kulturalnego spożywania posiłków, właściwego przechowywania produktów, mycia naczyń, dbanie o czystość kuchni
  • trening budżetowy – mający na celu przygotowanie pacjenta do samodzielnego prowadzenia własnego budżetu, właściwego gospodarowania pieniędzmi: poznanie cen towarów i usług, wartości pieniędzy, znajomości opłat stałych, planowanie wydatków, sposoby oszczędnego gospodarowania pieniędzmi, trudności w robieniu zakupów, przewidywanie dodatkowych wydatków
  • trening obsługi sprzętów i urządzeń domowych: pralki, zmywarki, miksera, kuchenki gazowej i mikrofalowej, piekarnika, żelazka, suszarki do włosów, lokówki itp.)
  • trening sprzątania – kształtujący umiejętność sprzątania swojego miejsca pobytu jak również. poszanowania pracy innych osób w tym zakresie
  • trening lekowy – wyrabiający nawyk systematycznego przyjmowania leków, uświadamiania konsekwencji przerwania farmakoterapii, radzenia sobie z objawami ubocznymi leków psychotropowych

 

• Trening umiejętności społecznych i interpersonalnych. Trening ten dotyczy wszystkich możliwych celowych działań związanych z kontaktem z drugą osobą i grupą, naukę rozwiązywania problemów i adaptacji do różnorodnych sytuacji społecznych.
  W ramach treningów społecznych podejmuje się działania mające na celu przygotowanie uczestnika do podjęcia pracy oraz pomoc w uzyskaniu odpowiedniego zatrudnienia. W ramach przygotowania do pracy zawodowej użytkownicy uczą się, korzystając z komputera, redagować życiorysy, CV, listy motywacyjne. Istotny jest również trening prowadzenia rozmowy z pracodawcą oraz poradnictwo prawne i socjalne. Uczestnicy wspierani przez pracownika socjalnego samodzielnie załatwiają sprawy urzędowe, wypełniają dokumenty niezbędne do załatwienia spraw bytowych – świadczenia, wnioski itp. Bardzo ważnym elementem w zakresie rozwoju umiejętności społecznych i interpersonalnych jest również kształtowanie samorządności w swojej małej społeczności przez działalność Rady Domu. Samorząd Rady Domu bierze udział w zebraniach i podejmuje różne inicjatywy na terenie Domu. Istotną rolę w kształtowaniu umiejętności społecznych odgrywają imprezy i kiermasze okolicznościowe, których celem jest integracja ze społecznością lokalną.
  Trening rozwiązywania problemów ma na celu nauczenie użytkowników radzenia sobie w trudnych sytuacjach międzyludzkich, które pojawiają się w codziennym życiu. Omawiane są także pewne aspekty zachowań asertywnych np. rozwój umiejętności wyrażania i przyjmowania krytyki, nabywanie umiejętności rozwiązywania konfliktów, próbę swobodnego wypowiadania i przyjmowania komplementów. Jest to ściśle związane z treningiem umiejętności interpersonalnych i szczególnie ważne ze względu na to, że osoby z zaburzeniami psychicznymi mają problemy z nawiązaniem kontaktu, podtrzymaniem go, a także wykazują tendencję do izolowania się. Zajęcia te mają także korzystny wpływ na wzajemne zrozumienie, budowanie więzi i gotowość do współdziałania w grupie.

 

• Trening umiejętności spędzania czasu wolnego polega głównie na umożliwieniu użytkownikom rozrywki i rekreacji, a także na identyfikowaniu i rozwijaniu ich zainteresowań. Bywając w muzeum, kinie, teatrze, kawiarni terapeuci zwracają uwagę uczestnikom na prawidłowe zachowanie się w miejscach publicznych. Przez czytanie czasopism, książek, oglądanie wybranych programów i filmów zmierza się do rozwoju zainteresowań taką formą spędzania wolnego czasu. Organizowane są również wycieczki do miejsc związanych z dawną i dzisiejszą kulturą oraz wycieczki turystyczne, których celem jest poznanie dziedzictwa kulturowego i kontakt z przyrodą. Rozwój zainteresowań dotyczy również motywowania do wychodzenia na zewnątrz i spędzania wolnego czasu w formach proponowanych przez szerokie środowisko, jak parafie, ośrodki kulturalne, miejskie.

 

2. Terapia zajęciowa

Niezwykle istotną rolę w codziennym życiu placówki spełnia terapia zajęciowa, która pozwala na rozeznanie możliwości posługiwania się różnymi technikami pracy i daje namiastkę pracy zawodowej. W ramach terapii zajęciowej codziennie działają: pracownia rękodzieła, plastyczna, samodzielności, stolarska, kulinarna, komputerowa, ceramiczna, muzyczna. Zajęcia w pracowniach pobudzają do spontanicznej twórczości, dają poczucie osiągnięcia zamierzonego celu. Prace ręczne rozwijają umiejętności manualne, uczą starannego i estetycznego wykonania, poprawiają koordynację wzrokowo-ruchową, ćwiczą koncentrację uwagi na danej czynności. Zadania te motywują do działania, do podejmowania wysiłku. Praca w grupie pozwala na wytworzenie atmosfery zaufania, szczerości i szacunku. Obecność terapeuty gotowego pomóc w trudnej sytuacji – daje poczucie bezpieczeństwa, możliwość nawiązania kontaktu, wytworzenie systemu wzajemnej pomocy.

 

3. Rehabilitacja fizyczna

Inną grupą zajęć realizowanych w ramach programu wspierająco- aktywizującego jest rehabilitacja fizyczna prowadzona przez fizjoterapeutę jak również przez cały zespół wspierająco- aktywizujący w czasie terapii zajęciowej przez ćwiczenia manualne, ćwiczenia relaksacyjne, zabawy sportowe, spacery. Zajęcia te mają na celu podtrzymywanie ogólnej sprawności ruchowej, usprawnianie jej i rozładowanie napięć psychicznych.

 

4. Zajęcia muzyczne

W programie wspierająco-aktywizującym jest też miejsce na zajęcia umuzykalniające – muzykoterapię i choreoterapię. Uczestnicy biorą udział w zbiorowym słuchaniu utworów muzycznych, śpiewie grupowym, zajęciach rytmicznych. Wprowadzane są również elementy tańca towarzyskiego. Zabawa z muzyką bardzo korzystnie wpływa na aktywizację emocjonalną użytkowników, na rozwój wrażliwości artystycznej i estetycznej. Przez uczestnictwo w różnych formach improwizacji muzycznych rozwija także dyspozycje twórcze uczestników. Prowadzona jest również nauka gry na instrumentach. Odbywają się zajęcia zespołu muzycznego „Cocoon Band”.

 

5. Psychoterapię indywidualną i grupowa

Psychoterapia indywidualna – w indywidualnej psychoterapii budowany jest kontakt z uczestnikiem umożliwiający pracę nad rozwiązywaniem istotnych dla niego problemów. Wzmacniane są mocne strony uczestnika, praca nad wglądem w chorobę i radzeniem sobie w relacjach z innymi. Istotne jest wspieranie uczestnika w jego samodzielności i autonomii oraz wzbudzanie współodpowiedzialności za proces leczenia i terapii. Sesje indywidualne odbywają się dla każdego objętego tą formą terapii uczestnika w wymiarze 1,5 godz. tygodniowo.

Psychoterapia grupowa – podczas spotkań uczestnicy w sposób nieskrępowany wypowiadają się na dowolnie wybrany i zaakceptowany przez grupę temat. Poprzez uczestnictwo w takich zajęciach uczą się formułować i wypowiadać swoje zdanie w sposób akceptowany przez grupę, nazywać i ujawniać swoje uczucia oraz opisywać swoje relacje interpersonalne, rozumieć funkcjonowania całej grupy poprzez słuchanie, przebywanie i poznawanie innych, odnajdywać własne miejsce w grupie dzięki czemu mogą uzyskiwać korektywne pozytywne doświadczenia społeczne, wzmacniać efektywne sposoby radzenia sobie z chorobą, uzyskiwać większy wgląd w chorobę. Zajęcia odbywają się w grupach 8-12 osobowych raz w tygodniu i trwają do 60 minut.

Psychoedukacja – zajęcia psychoedukacyjne odbywają się cyklicznie w ramach grupy wsparcia pozwalają chorującym zdobyć i poszerzyć wiedzę na temat zaburzeń psychicznych, wyjaśnić wątpliwości dotyczące procesu leczenia, uzyskać wsparcie od innych członków grupy, zaakceptować swoją chorobę oraz wzmacniać efektywne sposoby radzenia sobie z nią. Psychoedukacja obejmuje również spotkania z rodzinami poświęcone radzeniu sobie z objawami choroby, dostarczaniu wiedzy na temat leczenia farmakologicznego, dostępnych form terapii, rozpoznawaniu objawów zwiastunowych.

Konsultacje rodzinne – organizowane są spotkania konsultacyjne z rodziną, których celem jest współpraca między pacjentem, rodziną i zespołem wspierająco-aktywizującym. Znalezienie płaszczyzny porozumienia ułatwia dalszą efektywną pracę z uczestnikiem. Spotkania takie prowadzone są w oparciu o zasady teorii systemowej – pozwalają poznać system rodzinny, funkcjonujące w nim relacje, sposoby komunikowania się członków rodzin, ich stosunek do choroby psychicznej, sposoby radzenia sobie z nią oraz poznawanie czynników utrudniających proces leczenia i rehabilitacji.

 

6. Rehabilitację psychospołeczną

Rehabilitacja psychospołeczna uczestników ma na celu wsparcie i motywowanie ich do stałych kontaktów z poradniami specjalistycznymi. Użytkownicy, wspierani przez pielęgniarkę, pracownika socjalnego i terapeutów prowadzących korzystają z poradnictwa i leczenia w poradniach m.in. zdrowia psychicznego, neurologicznych, stomatologicznych, ginekologicznych, laryngologicznych. Niezwykle ważne w rozwoju psychospołecznym jest uruchomienie procesu zmian i poprawa stanu psychofizycznego uczestnika przez psychoterapię indywidualną i trening interpersonalny.

 

7. Poradnictwo psychologiczne i socjalne

Niezwykle ważnym czynnikiem w procesie podejmowania zadań wspierająco- aktywizujących jest praca z rodzinami i opiekunami użytkowników. Dom prowadzi poradnictwo psychologiczne i socjalne dla użytkowników i ich rodzin. Pośredniczy w kontaktach z instytucjami takimi jak Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie, Ośrodki Pomocy Społecznej, Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Powiatowy Urząd Pracy, Poradnie Zdrowia Psychicznego, oddział psychiatryczny nowotarskiego szpitala.
Udziela również psychologicznego wsparcia. Jest mediatorem w sytuacjach konfliktowych w rodzinie, poszukując rozwiązań narastających problemów rodzinnych przez kierowanie na terapię, do Ośrodka Interwencji Kryzysowej.
Ponadto, na co dzień użytkownicy biorący udział w zajęciach objęci są opieką pielęgniarską.

Cele i zadania programowe Środowiskowego Domu Samopomocy „Promyk” realizowane są przez zajęcia w grupach otwartych i zamkniętych, co daje uczestnikom możliwość podejmowania różnych rodzajów aktywności oraz wielopłaszczyznowego i wszechstronnego rozwoju. Stwarza to również możliwość swobodnego wyboru podejmowanej aktywności, rozwija umiejętność samodzielnego podejmowania decyzji.
W grupach otwartych użytkownicy sami dobierają się w grupy o podobnym składzie. Wynika to z preferowanego rodzaju podejmowanych działań, potrzeby kontaktu z „ulubionym” terapeutą oraz przyzwyczajenia do grupy, w której czują się bezpieczni.
Zajęcia również są prowadzone w grupach zamkniętych w zależności od specyfiki schorzenia. Są one dostosowane do możliwości i zainteresowań uczestników.
Podejmowane formy aktywności wynikają również z indywidualnego planu wspierająco-aktywizującego każdego użytkownika.

Konstruowanie i wdrażanie indywidualnych planów wspierająco-aktywizujących jest najważniejszym elementem prowadzenia rehabilitacji w szerokim tego słowa znaczeniu. Każde działanie zaplanowane w indywidualnym planie wspierająco-aktywizującym jest konsultowane z zespołem terapeutycznym pracującym z tą osobą i poddawane weryfikacji.
W miarę możliwości, zaplanowane działania są również omawiane z rodziną uczestnika. Indywidualny plan postępowania wspierająco-aktywizujący użytkownika wdraża terapeuta prowadzący. Przynajmniej raz w miesiącu sporządza notatki z przebiegu realizacji planu indywidualnego. Zadaniem terapeuty prowadzącego jest również podsumowanie i ocena końcowa realizacji planu. Wówczas oceniane są postępy w zakresie umiejętności życia codziennego, funkcjonowania społecznego.

Dzień pracy w ŚDS zaplanowany jest w ściśle określony sposób. Jest to niezwykle ważne dla uczestników i komfortu pracy personelu. Dzięki określonej strukturze uczestnicy wiedzą czego mogą się spodziewać każdego dnia.

Obecnie harmonogram dnia w Środowiskowym Domu Samopomocy „Promyk” zaplanowany jest następująco:
•  8.00 – 10.00 – zajęcia własne
• 10.00 – 11.30 – zajęcia w pracowniach
• 11.30 – 12.30 – przerwa lunchowa
• 12.30 – 14.00 – zajecia w pracowniach
• 14.00 – 16.00 – zajęcia własne

Możliwe są odstępstwa od codziennego planu dnia w sytuacjach, gdy organizowane są zabawy, imprezy integracyjne, wycieczki, wyjazdy.